Endoskopi Nedir?
Endoskopi sindirim sistemini incelemek için cerrahi olmadan ağızdan girilerek gerçekleştirilen bir işlemdir. Gastroenteroloji doktorunun vücutta bir kesi yapmadan organı incelenmesini sağlar. Yemek borusu, mide ve oniki parmak bağırsağındaki rahatsızlıkların teşhisinde bazen de tedavisinde kullanılan endoskopi, ucunda kamera ve ışık bulunan esnek bir tüpten oluşmaktadır. Bazı durumlarda, biyopsi yapmak için endoskopa özel aletler eklenebilir.
Endoskopi Hangi Durumlarda Yapılır? Hangi Hastalıklar Teşhis Edilebilir?
Teşhis amaçlı: Endoskopi birçok semptomdan dolayı yapılabilir.
- Anormal kanama
- İnatçı karın ağrısı
- Yutkunma zorluğu, yutma güçlüğü veya yemek borusunu tıkanması
- Geçmeyen mide bulantısı
- Uzun süre geçmeyen ishal ve kabızlık
- Sebebi belirlenemeyen kilo kaybı
- Mide ülseri
- Enfeksiyonlar
- Pankreatit
- Safra kesesi taşları
- Tümörler
- Sindirim sistemindeki farklı rahatsızlıkların nedenlerini araştırmak için kullanılabilir.
Tedavi amaçlı: Endoskopi cihazına özel aletler eklenerek tedavi amaçlı da kullanılabilir. Yemek borusu darlıklarını açmak, biriken sıvıyı boşaltmak, polip kesmek, yabacı bir nesneyi çıkarmak hatta enfekte olmuş safra kesesi gibi küçük organların çıkartılması endoskopi yöntemi ile yapılabilir
Bunun yanı sıra endoskopi bazen ultrason gibi diğer işlemlerle birleştirilir. Endoskopik ultrason (EUS) denilen yöntem ile endoskopa bir ultrason probu bağlanabilir. Yemek borusu veya mide duvarının özel görüntüleri elde edilebilirken pankreas gibi ulaşılması zor organların görüntüleri daha rahat ve detaylı elde edilebilir.
Endoskopi Nasıl Yapılır?
- Endoskopi işlemine başlamadan önce öğürmeleri ve yaşanacak rahatsızlıkları en aza indirmek için hastaya sakinleştirici verilir.
- Ağzın açık tutulması için plastik bir ağız koruyucusu kullanılır. Boğazı uyuşturmak için ağız içine anestezik püskürtülür.
- Endoskop ağıza yerleştirilir. Doktorunuz endoskop boğazdan geçerken yutkunmanızı isteyebilir. Boğazda baskı hissi oluşabilir ancak genellikle acı hissedilmez.
- Endoskop boğazdan geçtikten sonra hasta konuşamaz ancak sesler çıkarabilir. Endoskopi nefes alınmasına engel olmaz.
- Endoskopi sırasında görüntüler muayene odasındaki ekrana aktarılır. Sindirim sisteminizdeki bu tarama işleminin görüntüleri daha sonra da incelenebilmesi için kaydedilir.
- Sindirim sistemini şişirmek için yemen borusundan hafif hava basıncı verilebilir. Bu endoskopun serbestçe hareket etmesini ve sindirim sisteminin kıvrımlarının daha kolay incelenmesini sağlar. Eklenen havadan basınç veya dolgunluk hissedilebilir.
- Bir doku örneği almak veya bir polip çıkarmak için endoskoptan özel cerrahi aletler geçirilebilir.
- Muayene bittiğinde endoskop ağzınızdan yavaşça geri çekilir.
Sıkça Sorulan Sorular
Endoskopi öncesinde 6-8 saat aç olunması önerilir. Aşırı su içilmemesi de anestezi nedeniyle hastanın işlem sırasında ya da sonrasında mide bulantısı veya kusmasının önlenmesi açısından önerilir.
Endoskopi sonrasında mide bulantısı, boğaz ağrısı olabilir. Bu şikayetler endoskopiden birkaç saat sonra geçecektir. Ancak işlemden sonra şiddetli bir mide yanması, karın ağrısı, nefes almakta zorluk, kan gelmesi gibi bir durum olursa mutlaka hekime danışmak gerekir.
Endoskopi sonrasında boğaz ağrısı ve yutmada hafif bir zorlanma olabilir. Boğaz ağrısı, işlem için verilen anestezi şekline göre değişebilir. Genelde olan boğaz ağrısı da endoskopiden birkaç saat sonra geçmektedir.
Endoskopi, hasta hafif uyutularak yapılmaktadır. Bu sayede hasta herhangi bir şey hissetmez ve ağrı duymaz.
Endoskopi işleminin türüne göre lokal anestezi ile sadece boğazın uyuşturulması veya damardan ilaç verilerek hastanın tamamen uyutulması sağlanmaktadır. Özel bir durum olmadığı takdirde de, endoskopi işlemi sadece 10 dakika süren, acısız, ağrısız bir işlemdir.
Endoskopi sonuçları yapılan işleme göre değişebilmektedir. Doktorunuz ülser teşhisi için endoskopi yaptıysa, işlemden hemen sonra sonuçları öğrenebilirsiniz. Biyopsi için bir doku örneği aldıysa, test laboratuvarından sonuç almak için birkaç gün beklemek gerekebilir.